W sytuacji gdy rodzinie występują trudności w wypełnieniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych wójt (burmistrz, prezydent miasta) zobowiązany jest zapewnić jej wsparcie, które obejmuje w szczególności:
1. analizę sytuacji rodziny i środowiska rodzinnego oraz przyczyn kryzysu w rodzinie;
2. wzmocnienie roli i funkcji rodziny;
3. rozwijanie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziny;
4. podniesienie świadomości w zakresie planowania oraz funkcjonowania rodziny;
5. pomoc w integracji rodziny;
6. przeciwdziałanie marginalizacji i degradacji społecznej rodziny;
7. dążenie do reintegracji rodziny.
Wspieranie rodziny może być realizowane w jednej z dwóch form, a mianowicie jako praca z rodziną lub pomoc w opiece i wychowaniu dziecka. Praca z rodziną, jako forma wspierania rodziny należy do zadań gminy, które najczęściej jest realizowane za pośrednictwem ośrodka pomocy społecznej albo centrum usług społecznych.
Co obejmuje praca z rodziną?
Praca z rodziną obejmuje szereg działań:
1. konsultacje i poradnictwo specjalistyczne,
2. terapie i mediacje,
3. usługi dla rodzin z dziećmi, w tym usługi opiekuńcze i specjalistyczne,
4. pomoc prawna, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego,
5. organizowanie dla rodzin spotkań, mających na celu wymianę ich doświadczeń oraz zapobieganie izolacji, zwanych dalej „grupami wsparcia” lub „grupami samopomocowymi”.
Nawet w przypadku czasowego umieszczenia dziecka poza rodziną praca z rodziną jest realizowana.
W przypadku gdy ośrodek pomocy społecznej albo centrum usług społecznych poweźmie informację o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, pracownik socjalny ośrodka pomocy społecznej albo centrum usług społecznych przeprowadza w tej rodzinie wywiad środowiskowy. Rodzinny wywiad środowiskowy ma na celu ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej i przeprowadza go pracownik socjalny. W trakcie przeprowadzania wywiadu środowiskowego może być wymagane okazanie dokumentów np. dowodu osobistego, skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka lub książeczki zdrowia dziecka, orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia.
Po wykonaniu wywiadu środowiskowego pracownik socjalny wykonuje analizę sytuacji danej rodziny. W razie stwierdzenia konieczności przydzielenia rodzinie asystenta rodziny, pracownik socjalny ośrodka pomocy społecznej albo centrum usług społecznych występuje odpowiednio do kierownika ośrodka pomocy społecznej albo dyrektora centrum usług społecznych z wnioskiem o jego przydzielenie.
Zakres zadań asystenta rodziny opisaliśmy TUTAJ.
Więcej informacji na temat pieczy zastępczej znajduje się w biuletynie prawnym, który znajduje się na stronie: http://poradyprawne-taurus.pl/1_5_biuletyny.html.