Blog

Na niniejszym blogu znajdziesz krótkie informacje dotyczące najczęściej zadawanych pytań w ramach nieodpłatnej pomocy prawnej. Wpisy na blogu nie stanowią gotowych porad prawnych. Aby uzyskać więcej informacji dotyczących Twojego problemu przyjdź na konsultację prawną (dane adresowe w zakładce:  Kontakt).
Poniedziałek, Luty 10, 2020, 14:47

Tematem niniejszego artykułu jest zagadnienie niezmiernie istotne zarówno z punktu widzenia pracownika jak i pracodawcy, a tyczy się odpowiedzialności materialnej pracowników.
Zostało ono uregulowane w ustawie z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy ( Dz.U. z 2019r., poz. 1040, dalej: k.p.).


Jeśli chodzi o odpowiedzialność materialną pracownika to wyróżnia się jej dwa rodzaje.


Pierwszy rodzaj to odpowiedzialność pracownika za wyrządzoną szkodę pracodawcy, drugi rodzaj to odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi.

Odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę pracodawcy (art.114 k.p.)

Z tego rodzaju odpowiedzialnością mamy do czynienia gdy pracownik, wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę. Zatem do ponoszenia odpowiedzialności materialnej za szkodę przez pracownika wymagane jest spełnienie dwóch przesłanek mianowicie musi wystąpić:


- niewykonanie lub nienależyte wykonanie obowiązków pracowniczych,
- szkoda z winy pracownika.


Przy czym pomiędzy niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków pracowniczych, a zaistniałą szkodą musi zachodzić związek przyczynowy. Należy podkreślić, że stosownie do art. 115 k.p. pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda.


Niezmiernie istotnym z punktu widzenia dowodowego jest fakt, że ciężar wykazania okoliczności uzasadniających odpowiedzialność pracownika oraz wysokość powstałej szkody spoczywa na pracodawcy (art.116 k.p.).


Ważnym jest, że w przypadku wyrządzenia szkody przez kilku pracowników każdy z nich ponosi odpowiedzialność za część szkody stosownie do przyczynienia się do niej i stopnia winy. Natomiast jeżeli nie jest możliwe ustalenie stopnia winy i przyczynienia się poszczególnych pracowników do powstania szkody, odpowiadają oni w częściach równych.(art.118 k.p.)

 

Granice odpowiedzialności materialnej.

Kodeks pracy przewiduje ograniczenie powyższej odpowiedzialności w sposób niżej wskazany Zgodnie z art.  117 §  1 k.p. pracownik nie ponosi odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca lub inna osoba przyczyniły się do jej powstania albo zwiększenia. Ponadto stosownie §  2 powyższego artykułu pracownik nie ponosi ryzyka związanego z działalnością pracodawcy, a w szczególności nie odpowiada za szkodę wynikłą w związku z działaniem w granicach dopuszczalnego ryzyka.

Wysokość odszkodowania

Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody (art. 119 k.p.). Ograniczenie wysokości odszkodowania nie znajdzie jednak miejsca
w sytuacji gdy pracownik umyślnie wyrządził szkodę, wtedy jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.
W przypadku gdy pracownik z pracodawcą dojdą do porozumienia w przedmiocie sposobu naprawienia szkody przez pracownika poprzez zawarcie ugody, i jej naprawienie następuje w oparciu o taką ugodę to wysokość odszkodowania może być obniżona, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, a w szczególności stopnia winy pracownika  i jego stosunku do obowiązków pracowniczych.


W razie zawarcia przez pracownika i pracodawcę ugody sądowej w przedmiocie naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika w razie jej nierealizowania przez pracownika, podlega ona wykonaniu w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, po nadaniu jej klauzuli wykonalności przez sąd pracy. Sąd pracy natomiast jest uprawniony do odmowy nadania klauzuli wykonalności ugodzie, jeżeli ustali, że jest ona sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.

Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi (art.124 k.p.)

Jest to drugi rodzaj odpowiedzialności pracownika. Ciąży ona na tym pracowniku któremu powierzono z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się:
1) pieniądze, papiery wartościowe lub kosztowności,
2) narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, a także środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze.
Pracownik mając powierzone tego rodzaju mienie odpowiada w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu.
Co nie oznacza, że powierzenie może dotyczyć innych przedmiotów wartościowych, wtedy pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkodę w mieniu innym niż wymienione.


Pracownik może uwolnić się od odpowiedzialności za mienie powierzone pod warunkiem, że wykaże, iż szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych,
a w szczególności wskutek niezapewnienia przez pracodawcę warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia.

Wspólna odpowiedzialność za mienie powierzone (art.  125 k.p.) . 

Kodeks pracy dopuszcza także przyjęcie przez pracowników wspólnej odpowiedzialności materialnej za mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się. Podstawą łącznego powierzenia mienia jest umowa o współodpowiedzialności materialnej, zawarta przez pracowników z pracodawcą na piśmie pod rygorem nieważności.


Pracownicy którzy ponoszą wspólną odpowiedzialność materialną odpowiadają w częściach określonych w umowie. Jednakże w razie ustalenia, że szkoda w całości lub w części została spowodowana przez niektórych pracowników, za całość szkody lub za stosowną jej część odpowiadają tylko sprawcy szkody.


Brak komentarzy.
(*) Pola obowiązkowe
(c)2016, All Rights Reserved 2016 FUNDACJA TAURUS
Liczba odwiedzin: 19891
Ta strona może korzystać z Cookies.
Ta strona może wykorzystywać pliki Cookies, dzięki którym może działać lepiej. W każdej chwili możesz wyłączyć ten mechanizm w ustawieniach swojej przeglądarki. Korzystając z naszego serwisu, zgadzasz się na użycie plików Cookies.

OK, rozumiem lub Więcej Informacji
Pomoc & Wsparcie
Informacja o Cookies
Ta strona może wykorzystywać pliki Cookies, dzięki którym może działać lepiej. W każdej chwili możesz wyłączyć ten mechanizm w ustawieniach swojej przeglądarki. Korzystając z naszego serwisu, zgadzasz się na użycie plików Cookies.
OK, rozumiem