Blog

W I-szej instancji uzasadnienie wyroku sporządza się pisemnie na wniosek strony o doręczenie wyroku z uzasadnieniem zgłoszony w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji (…) (art. 328 § 1 k.p.c.). Od wniosku o sporządzenie uzasadnienia oraz doręczenie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem nie jest pobierana opłata sądowa (art. 4 ust. 3 u.k.s.c.).

W sytuacji gdy strona działała bez adwokata, radcy prawnego bądź rzecznika patentowego i była nieobecna przy ogłoszeniu wyroku z powodu pozbawienia wolności - sąd z urzędu w ciągu tygodnia od dnia ogłoszenia wyroku doręcza odpis jego sentencji z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia środka zaskarżenia (art. 327 § 2 k.p.c.). W tej sytuacji wniosek o uzasadnienie należy złożyć w terminie tygodniowym od dnia doręczenia odpisu sentencji. Wniosek nie podlega opłacie sądowej.

Wyrok wydany na posiedzeniu niejawnym sąd z urzędu doręcza stronom. Stronie działającej bez adwokata, radcy prawnego, rzecznika patentowego lub radcy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej doręcza się też pouczenie o sposobie i terminach wniesienia środka zaskarżenia (art. 331 § 11 k.p.c.). Również w tej sytuacji wniosek o uzasadnienie należy złożyć w terminie tygodniowym od dnia doręczenia odpisu sentencji. Wniosek nie podlega opłacie sądowej.

W II-ej instancji sąd uzasadnia z urzędu wyrok oraz postanowienie kończące postępowanie w sprawie. W sprawach, w których apelację oddalono lub zmieniono zaskarżony wyrok, pisemne uzasadnienie sporządza się tylko wówczas, gdy strona zgłosiła wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem (art. 387 § 1 k.p.c.). Wniosek nie podlega opłacie sądowej.

Orzeczenie z uzasadnieniem sąd II-ej instancji doręcza tej stronie, która w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia sentencji zgłosiła wniosek o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem. Przepisy art. 327 § 2 i art. 331 § 2 stosuje się odpowiednio. Jeżeli ogłoszenia nie było, orzeczenie z uzasadnieniem doręcza się stronom z urzędu w terminie tygodniowym od dnia sporządzenia uzasadnienia (art. 387 § 3 k.p.c.).

2. Wyrok zaoczny.

Wyrok zaoczny doręcza się z urzędu obu stronom z pouczeniem o przysługujących im środkach zaskarżenia (…) (art. 343 k.p.c.). Wyrok zaoczny sąd uzasadnia, gdy powództwo zostało oddalone w całości lub w części, a powód zażądał uzasadnienia w ciągu tygodnia od doręczenia mu wyroku, albo gdy powód, który żądania takiego nie zgłosił, wniósł apelację w przepisanym terminie (art. 342 k.p.c.).

3. Nakaz zapłaty.

Nakaz zapłaty wydany w postępowaniach: nakazowym bądź upominawczym, z urzędu doręcza się obu stronom, tj. powodowi - sam odpis nakazu zapłaty, zaś pozwanemu z odpisem pozwu i załączników oraz pouczeniem m.in. co do terminu i sposobu wniesienia zarzutów w postępowaniu nakazowym bądź sprzeciwu w postępowaniu upominawczym (zob. art. 491 § 3 k.p.c., art. 502 § 3 k.p.c.). Nakazy zapłaty nie podlegają uzasadnieniu.

4. Postanowienie.

Postanowienia ogłoszone na posiedzeniu jawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy podlegają one zaskarżeniu - zob. art. 394 k.p.c., i tylko na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia postanowienia. Postanowienia te doręcza się tylko tej stronie, która zażądała sporządzenia uzasadnienia i doręczenia postanowienia z uzasadnieniem (art. 357 § 1 k.p.c.). Wniosek nie podlega opłacie sądowej.

Postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym sąd doręcza z urzędu obu stronom, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Gdy stronie przysługuje środek zaskarżenia, postanowienie należy doręczyć z uzasadnieniem (…) (art. 357 § 2 k.p.c.).

Postanowień, które odnoszą się wyłącznie do innych osób (świadka, biegłego, osoby trzeciej), nie doręcza się stronom; osobom, których te postanowienia dotyczą, doręcza się je tylko wówczas, gdy nie były one obecne na posiedzeniu, na którym postanowienia te zostały wydane (art. 357 § 4 k.p.c.).

II. Doręczanie rozstrzygnięć sądowych i uzasadnień w postępowaniu nieprocesowym.

W postępowaniu nieprocesowym, np. w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku, o zniesienie współwłasności, o ustalenie kontaktów z dzieckiem, doręczanie rozstrzygnięć sądowych i ich uzasadnień odbywa się według następujących zasad:

Orzeczenia sądu w postępowaniu nieprocesowym zapadają w formie postanowień, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej (art. 516 k.p.c.).

Sąd uzasadnia i doręcza postanowienia stosownie do art. 357, (- patrz powyżej pkt I. 4.), jednakże nie doręcza się postanowienia uczestnikowi, który będąc obecny na posiedzeniu, po ogłoszeniu postanowienia zrzekł się jego doręczenia ( zob. art. 517 k.p.c.).

Podstawa prawna: ustawa z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 roku, poz. 155, z późn. zm.) - dalej jako k.p.c.; ustawa z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 roku, poz. 300) - dalej jako u.k.s.c.