Blog
Testament jest dokumentem, który odzwierciedla wolę testatora w kwestii podziału majątku po jego śmierci. Jednak z biegiem czasu mogą zachodzić zmiany w życiu osobistym lub majątkowym testatora, które sprawiają, że może on chcieć zmienić swoją wcześniejszą wolę. W takiej sytuacji konieczne jest odwołanie wcześniejszego testamentu. W polskim prawie istnieją szczegółowe przepisy, które regulują sposób odwoływania testamentów.
Odwołanie testamentu przez sporządzenie nowego
Najprostszym sposobem na odwołanie wcześniejszego testamentu jest sporządzenie nowego. Zgodnie z art. 946 Kodeksu cywilnego, testament może zostać odwołany w całości lub częściowo przez sporządzenie nowego dokumentu. Nowy testament może zmienić całość wcześniejszej woli testatora lub jedynie wybrane postanowienia. Istotne jest, że w przypadku sporządzenia nowego testamentu, wcześniejszy dokument traci moc.
Uwaga:
- Nowy testament musi spełniać wymogi formalne np. być własnoręczny, notarialny.
- Jeśli testator sporządził nowy testament, ale nie zaznaczył, że ma on unieważnić poprzedni, to odwołaniu podlegają jedynie te postanowienia wcześniejszego testamentu, które są sprzeczne z nowym dokumentem.
Odwołanie testamentu przez zniszczenie
Testament można także odwołać przez jego zniszczenie. Zgodnie z art. 946 Kodeksu cywilnego, testator ma prawo unieważnić swój testament poprzez świadome jego zniszczenie. Ważne jest, by zniszczenie testamentu miało charakter celowy – testator musi mieć intencję, by odwołać swój wcześniejszy dokument.
Uwaga:
- Zniszczenie testamentu musi być świadome i celowe. Przypadkowe zniszczenie, np. na skutek wypadku czy warunków atmosferycznych, nie skutkuje unieważnieniem testamentu.
- W przypadku testamentu sporządzonego w formie notarialnej, zniszczenie oryginału przez testatora nie ma wpływu na jego ważność, ponieważ akt notarialny jest przechowywany w kancelarii notarialnej.
Testament może być również odwołany w ten sposób, że testator w zamiarze odwołania testament pozbawi go cech, od których zależy jego ważność, bądź wreszcie w ten sposób, że dokona w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień.
Unieważnienie testamentu przez sąd
Testament może zostać uznany za nieważny na mocy orzeczenia sądu. Zgodnie z art. 945 Kodeksu cywilnego, testament może zostać unieważniony jeśli:
- Testator nie był w stanie świadomie lub swobodnie podjąć decyzji w momencie sporządzania testamentu (np. z powodu choroby psychicznej, uzależnienia, itp.).
- Testament został sporządzony pod wpływem błędu, uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści
- Testament został sporządzony pod wpływem groźby.
Uwaga:
Zgodnie z art. 945 § 2 Kodeksu cywilnego, osoba zainteresowana doprowadzeniem do nieważności testamentu musi zgłosić swoje roszczenie w ciągu trzech lat od momentu, w którym dowiedziała się o przyczynie nieważności, jednak nie później niż dziesięć lat od otwarcia spadku.