Blog
Umorzenie długu reguluje art. 508 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik to zwolnienie przyjmuje. Skutkiem umorzenia długu jest to, że dłużnik przestaje być zobowiązany do zapłaty długu wobec wierzyciela, a zatem dług przestaje istnieć. Do umorzenia dojdzie jednak tylko w sytuacji gdy wierzyciel wyrazi chęć i zgodę na zwolnienie dłużnika z zobowiązania. Wierzyciel w zamian za umorzenie długu nie otrzymuje żadnego ekwiwalentu.
Umorzenie długu następuje jako skutek umowy zawartej między wierzycielem, a dłużnikiem. Przepisy nie określają wymogu zachowania jakiejkolwiek formy umowy dotyczącej zwolnienia dłużnika z długu. Zatem istnieje możliwość zawarcia umowy np. ustnie lub w sposób dorozumiany. W praktyce jednak, dla zabezpieczenia interesów (zwłaszcza) dłużnika, warto aby fakt umorzenia długu miał formę dokumentową. Pozwoli to dłużnikowi udowodnić ten fakt, w razie gdyby sprawa zapłaty zadłużenia miała swój finał w sądzie.
Zwolnienie z długu jest skuteczne od chwili zawarcia umowy między wierzycielem, a dłużnikiem.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2020r. (III CSK 100/18) „przewidziana w art. 508 k.c. instytucja zwolnienia z długu należy do zdarzeń powodujących wygaśnięcie zobowiązania bez zaspokojenia wierzyciela. Z brzmienia tego przepisu wynika, że do zwolnienia z długu dochodzi w wyniku umowy stron, tj. wierzyciela i dłużnika. Zatem dla skuteczności wygaśnięcia zobowiązania, wierzyciel swoje oświadczenie w tym przedmiocie powinien złożyć dłużnikowi, a nie osobie trzeciej. Oświadczenie woli o zrzeczeniu się wierzytelności może być wyraźne, ale może nastąpić też przez czynności konkludentne, a więc w sposób dorozumiany, jednak zrzeczenie się przez wierzyciela wierzytelności musi być zaakceptowane przez dłużnika. Możliwość przeciwstawienia się rozporządzającemu skutkowi zwolnienia z długu ze strony dłużnika służy ochronie jego interesu, gdyż dłużnik może nie być, z różnych przyczyn, zainteresowany taką formą zakończenia stosunku prawnego. Argument ten odpada, gdy dłużnik w sposób wyraźny lub dorozumiany oświadczenie wierzyciela akceptuje”.
Z kolei z innego orzeczenia, a mianowicie z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2018r. (I CSK 668/17), wynika, że „oświadczenie zmierzające do zwolnienia z długu, dla wywarcia skutków, nie musi być złożone wprost dłużnikowi, jeżeli ostatecznie ono do niego dotarło. Możliwość przeciwstawienia się rozporządzającemu skutkowi zwolnienia z długu ze strony dłużnika służy ochronie jego interesu, gdyż dłużnik może nie być z różnych przyczyn zainteresowany taką formą zakończenia stosunku prawnego. Argument ten odpada jednak, gdy dłużnik w sposób wyraźny lub dorozumiany formę tę akceptuje”.