W świetle art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 2809 ze zm.) – dalej jako „k.r.o.”, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Wykaz składników majątku osobistego każdego z małżonków został z kolei zawarty w art. 33 k.r.o.. Jak zatem wynika z treści art. 33 pkt 6) k.r.o., do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała
lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość.
W omawianym przepisie chodzi o odszkodowanie za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, o którym mowa w art. 444 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnie 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.) – dalej jako „k.c.”, oraz o zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych, którego normatywną podstawę stanowią przede wszystkim art. 448 k.c. oraz art. 445 k.c. W sposób odmienny ustawodawca unormował rentę należną poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość. Podstawę normatywną żądania powyższej renty stanowi art. 444 § 2 k.c. Renta stanowi ekwiwalent wynagrodzenia za pracę, które jest składnikiem majątku wspólnego w świetle art. 31 § 2 pkt 1) k.r.o.
Przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia oraz z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wchodzą do majątku osobistego małżonka niezależnie od tego, czy zostały uzyskane na podstawie przepisów kodeksu cywilnego czy też innych ustaw, np. przewidujących odszkodowania za szkody powstałe w związku ze służbą wojskową, służbą w Policji czy służbą w Straży Granicznej.