W przypadku ustroju rozdzielności majątkowej ustanowionej umową majątkową małżeńską, zgodnie z treścią art. 51(1) ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 2809 ze zm.) – dalej jako „k.r.o.”, każdy z małżonków zarządza samodzielnie swoim majątkiem. Zasada ta nie może zostać zmieniona czy ulegać modyfikacji w umowie majątkowej małżeńskiej, np. poprzez wprowadzenie klauzuli konieczności uzyskania zgody małżonka na dokonanie określonych czynności zarządu bądź klauzuli pozbawiającej jednego małżonka na rzecz drugiego uprawnienia do zarządu swoim majątkiem. Małżonek może natomiast zawsze udzielić pełnomocnictwa współmałżonkowi.
Niezależnie jednak od obowiązującego między małżonkami ustroju majątkowego, w tym również umownej rozdzielności majątkowej, należy mieć na uwadze prawa i obowiązki małżonków mające charakter podstawowy w tym sensie, że obowiązują one niezależnie
od ustroju majątkowego małżeńskiego. Zgodnie zatem z treścią art. 281 k.r.o., jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego. Z kolei zgodnie z art. 29 k.r.o., w razie przemijającej przeszkody, która dotyczy jednego z małżonków pozostających we wspólnym pożyciu, drugi małżonek może za niego działać w sprawach zwykłego zarządu, w szczególności może bez pełnomocnictwa pobierać przypadające należności, chyba że sprzeciwia się temu małżonek, którego przeszkoda dotyczy. Względem osób trzecich sprzeciw jest skuteczny, jeżeli był im wiadomy. Art. 29 k.r.o., znajdzie zastosowanie także w wypadku przymusowego ustroju rozdzielności majątkowej. Charakter podstawowy ma również obowiązek lojalności i współdziałania dla dobra założonej rodziny wynikający z art. 23 k.r.o., a także powinność wspólnego rozstrzygania o istotnych sprawach rodziny, określona w art. 24 k.r.o. Wreszcie samodzielny zarząd swoim majątkiem powinien być wykonywany w sposób uwzględniający obowiązki: wzajemnej pomocy, określony w art. 23 k.r.o. oraz przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, zgodnie z art. 27 k.r.o.