Blog

Kandydata na przysposabiającego musi spełnić łącznie następujące warunki:

1) musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych;

2) musi posiadać kwalifikacje osobiste uzasadniające przekonanie, że będzie należycie wywiązywała się z obowiązków przysposabiającego;

3) musi posiadać opinię kwalifikacyjną i świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny, o którym mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, chyba że obowiązek ten jej nie dotyczy (o czym poniżej);

4) pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym powinna istnieć odpowiednia różnica wieku. W praktyce przyjęło się, iż przysposabiający powinien być przede wszystkim starszy od przysposabianego i różnica ta powinna wynosić co najmniej około 18 lat, albo więcej.

Do przysposobienia jest potrzebna zgoda rodziców przysposabianego, chyba że zostali oni pozbawieni władzy rodzicielskiej lub są nieznani albo porozumienie się z nimi napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody. Sąd opiekuńczy może, ze względu na szczególne okoliczności, orzec przysposobienie mimo braku zgody rodziców, których zdolność do czynności prawnych jest ograniczona, jeżeli odmowa zgody na przysposobienie jest oczywiście sprzeczna z dobrem dziecka.

Jeżeli dziecko pozostaje pod opieką, do przysposobienia potrzebna jest zgoda opiekuna. Jednakże sąd opiekuńczy może, ze względu na szczególne okoliczności, orzec przysposobienie nawet mimo braku zgody opiekuna, jeżeli wymaga tego dobro dziecka.

Wyróżnia się:

1) przysposobienie pełne - dochodzi do zerwania więzów przysposabianego z rodziną naturalną i powstania stosunku prawnego (sztucznego pokrewieństwa) z rodziną przysposabiającego, co dotyczy prywatnoprawnych stosunków wynikających z pokrewieństwa (np. dziedziczenie, alimentacja), jak i stosunków regulowanych przez prawo publiczne. Rodzajem przysposobienie pełnego jest przysposobienie całkowite, które może mieć miejsce, gdy rodzice przysposobionego wyrazili przed sądem opiekuńczym zgodę na jego przysposobienie bez wskazania osoby przysposabiającego. Przysposobienie całkowite wiąże się z obowiązkiem wydania nowego aktu urodzenia, zakazem ustalania pochodzenia dziecka, zakazem rozwiązania przysposobienia całkowitego;

2) przysposobienie niepełne - więzy adopcyjne powstają tylko między rodzicem adopcyjnym a adoptowanym dzieckiem. Przysposobiony zachowuje prawa i obowiązki względem swoich biologicznych krewnych.

Możliwe jest przysposobienia dziecka przez jedną osobę – może to być zarówno kobieta, jak i mężczyzna. Przysposobić wspólnie mogą tylko małżonkowie. Przysposobienie ma skutki przysposobienia wspólnego także wtedy, gdy osoba przysposobiona przez jednego z małżonków zostaje następnie przysposobiona przez drugiego małżonka.

Kandydaci do przysposobienia dziecka są obowiązani posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny. Obowiązek ten nie dotyczy kandydatów do przysposobienia:

1) spokrewnionych albo spowinowaconych z dzieckiem lub

2) którzy wcześniej przysposobili rodzeństwo dziecka, lub

3) sprawujących nad dzieckiem rodzinną pieczę zastępczą, z wyjątkiem osób lub małżonków, niespełniających warunków dotyczących rodzin zastępczych w zakresie niezbędnych szkoleń, którym sąd powierzył tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej.

Sąd opiekuńczy wszczyna postępowanie na wniosek przysposabiającego, który należy złożyć do sądu opiekuńczego właściwego dla miejsca zamieszkania osoby przysposabiającej lub osoby mającej być przysposobioną. Wybór sądu należy do wnioskodawcy. We wniosku przysposabiający wskazuje również ośrodek adopcyjny, w którym objęty był postępowaniem adopcyjnym, o którym mowa w ustawie z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Sąd opiekuńczy orzeka o przysposobieniu po przeprowadzeniu rozprawy.

We wniosku należy szczegółowo opisać stan faktyczny, przyczyny i motywy złożenia wniosku o przysposobienie. Należy wykazać spełnienie wszystkich opisanych powyżej warunków, w szczególności, że adopcja służy dobru dziecka, istnienie więzi emocjonalnej między przysposabiającym a przysposobionym, istnienie gwarancji zapewnienia dziecku godnych warunków do życia, realizacji jego indywidualnych potrzeb.

Do wniosku należy dołączyć m.in.:

1) zupełny odpis aktu urodzenia dziecka,

2) świadectwo ukończenia przez przysposabiającego szkolenia dla kandydatów do przysposobienia dziecka oraz opinię kwalifikacyjną o kandydatach do przysposobienia dziecka

3) zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia przysposabiającego i zdolności do sprawowania przez niego pieczy nad dzieckiem,

4) zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach przysposabiającego,

5) skrócony odpis aktu małżeństwa (jeśli ma nastąpić przysposobienie wspólne).

Od wniosku w tej sprawie nie pobiera się opłat sądowych.