Blog

W świetle art. 1025 § 2 k.c., domniemywa się że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku albo poświadczenie dziedziczenia, jest spadkobiercą. Należy przy tym jednak zaznaczyć, że przeciwko domniemaniu wynikającemu ze stwierdzenia nabycia spadku nie można powoływać się na domniemanie wynikające z zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia, o czym wyraźnie stanowi art. 1025 § 2 k.c.

Sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza nie jest możliwe w przypadku gdy dziedziczenie następuje na podstawie testamentów szczególnych wskazanych w art. 952 - 954 k.c. (art. 95a Prawa o notariacie).

Z żądaniem sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia mogą wystąpić do notariusza osoby zainteresowane, to znaczy osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi, spadkobiercy testamentowi lub osoby, na rzecz których spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne.  Osoba, odrzucająca spadek, zapis windykacyjny lub uznana za niegodną dziedziczenia  traci status osoby zainteresowanej.

Przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz spisuje protokół dziedziczenia przy udziale wszystkich osób zainteresowanych. Przystępując do spisania przedmiotowego protokołu notariusz poucza osoby biorące udział w spisywaniu protokołu o obowiązku ujawnienia wszelkich okoliczności objętych treścią protokołu oraz o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń.

Jeżeli od dnia otwarcia spadku nie upłynęło sześć miesięcy, w protokole dziedziczenia notariusz powinien zamieścić oświadczenia spadkobierców o prostym przyjęciu spadku lub przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza albo o odrzuceniu spadku, chyba że oświadczenia tej treści zostały już przez spadkobierców uprzednio złożone.

Do protokołu dziedziczenia notariusz załącza:

-        odpis aktu zgonu spadkodawcy,

-        odpisy aktów stanu cywilnego osób powołanych do spadku z ustawy,

-        projekt protokołu dziedziczenia oraz protokoły obejmujące oświadczenia
o wyrażeniu zgody na spisanie protokołu dziedziczenia zgodnie z jego projektem,
o ile zostały sporządzone lub spisane,

-        inne dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie praw do spadku.

Akt poświadczenia dziedziczenia powinien zawierać:

-        dzień, miesiąc i rok oraz miejsce sporządzenia aktu,

-        imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządziła osoba wyznaczona do zastępstwa notariusza lub upoważniona do dokonywania czynności notarialnych - nadto imię i nazwisko tej osoby,

-        imię i nazwisko spadkodawcy, imiona jego rodziców oraz jego numer PESEL,

-        datę i miejsce zgonu albo znalezienia zwłok spadkodawcy oraz jego miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci,

-        wskazanie spadkobierców, którym spadek przypadł - imiona, nazwiska i imiona rodziców oraz datę i miejsce urodzenia osób fizycznych, a w przypadku osób prawnych - nazwę i siedzibę,

-        tytuł powołania do spadku i wysokość udziałów w spadku, a w razie dziedziczenia testamentowego - określenie formy testamentu,

-        w przypadku spadków otwartych do dnia 13 lutego 2001 roku - wskazanie spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne podlegające dziedziczeniu
z ustawy oraz ich udziały w nim,

-        wskazanie osób, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne, oraz przedmiotów tych zapisów, chyba że osoby te nie chcą lub nie mogą być zapisobiercami albo zapisy windykacyjne okazały się bezskuteczne,

-        powołanie protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu,

-        podpis notariusza,

-        adnotację o dokonaniu rejestracji aktu poświadczenia dziedziczenia.

Jak zostało to już wskazane na samym początku niniejszego opracowania, zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia ma skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku (zob. art. 95j Prawa o notariacie).