Przestępstwo znęcania się penalizowane jest w art. 207 kodeksu karnego. Zawiadomienie o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa złożyć może nie tylko osoba poszkodowana, ale każda inna osoba, która była świadkiem czynu zabronionego lub słyszała o stosowaniu przemocy, np. będąc sąsiadem. Obowiązkiem organów ścigania jest przyjąć zawiadomienie i wszcząć postępowanie celem wyjaśnienia zgłoszenia.
Zawiadomienie o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa znęcania się może złożyć każdy, nawet obcokrajowiec, instytucja czy sam pokrzywdzony. Należy pamiętać, że osoba pokrzywdzona przestępstwem znęcania się jest najczęściej ostatnią, która chciałaby złożyć takie zawiadomienie albowiem co się często zdarza długi okres stosowanej przemocy fizycznej czy też psychicznej powoduje, że ofiara boi się jakiejkolwiek konfrontacji ze sprawcą.
Zawiadomienie o przestępstwie znęcania się można złożyć na dwa sposoby.
1) ustnie – do protokołu udając się do najbliższego komisariatu policji lub
2) pisemnie – wysyłając zawiadomienie o przestępstwie do najbliższego komisariatu policji lub do prokuratury.
Osobiste zawiadomienie o przestępstwie odebrane od zgłaszającego jest protokołowane. Policja nie może odmówić przyjęcia ustnego zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa znęcania. Protokół oprócz opisu zdarzeń, będących podstawą doniesienia uzupełniany jest o poniższe informacje:
a) imię i nazwisko zgłaszającego,
b) imię i nazwisko sprawcy,
c) miejsce i czas popełnienia czynu,
d) wnioski zgłaszającego o przeprowadzenie przez policje czynności dowodowych na okoliczność zdarzenia.
Należy mieć na uwadze, że wszystkie dane umożliwiające identyfikację osoby zgłaszającej, świadków znęcania się itd. tj. imię i nazwisko, adres zamieszkania, telefon, adres e-mail są niedostępne dla sprawcy przestępstwa. Dane te przechowywane są w załączniku adresowym, do którego sprawca nie ma dostępu.
Nie jest istotne do kogo kierowane jest takie pisemne zawiadomienie tj. na Policję czy do prokuratury. Postępowanie karne w tym zakresie prowadzi policja pod nadzorem prokuratora. Stąd wszystkie czynności jak np. przesłuchanie świadków, przesłuchanie osoby pokrzywdzonej i sprawcy wykonuje w ramach podjętego postępowania policja.
Jeżeli postępowanie wyjaśniające potwierdzi przedstawione w zawiadomieniu okoliczności to następuje druga faza postępowania nazywana postępowaniem ad persona. Wówczas prowadzący dochodzenie organ przedstawia sprawcy zarzuty, następnie sporządza akt oskarżenia i kieruje taki akt do sądu karnego.