W pierwszej kolejności wskazać należy, że zameldowanie na pobyt stały jest czynnością stricte administracyjno - techniczną. Zameldowanie oprócz wskazania miejsca zameldowania i ogniskowania w tym miejscu ośrodka życia nie niesie za sobą żadnych innych przywilejów. Oznacza to, że zameldowanie pod danym adresem nie daje podstawy do tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego. Adres zameldowania jest pojęciem z zakresu prawa administracyjnego i używany jest w celach ewidencyjnych ludności. Zameldowania interesant dokonuje w Wydziale Spraw Obywatelskich, prowadzonym przez Urząd Miasta lub Gminy.
Aby dokonać formalnego zameldowania w danym lokalu mieszkalnym należy we wskazanym wydziale przedstawić dowód osobisty lub paszport i dokument potwierdzający tytuł prawny do nieruchomości. Takim dokumentem może być, wypis aktu notarialnego, orzeczenie sądu. umowa najmu, odpis z księgi wieczystej bądź decyzja administracyjna. Nadto zgłaszający winien załączyć formularz zgłoszenia pobytu stałego. Mimo wielokrotnych zapowiedzi o zniesieniu obowiązku meldunkowego w Polsce, prawo wciąż obowiązuje. Stąd każda osoba mieszkająca w Polsce musi być zameldowana. Na wykonanie obowiązku zameldowania się mamy 30 dni liczonych od dnia przybycia w dane miejsce. Formalności meldunkowe załatwić można również przez internet, lub przez pełnomocnika. Można zatem dokonać tej czynności bez konieczności oczekiwania w kolejce, aż zwolni się okienko w urzędzie.
Pamiętać należy, że obowiązek meldunkowy wykonać musi także cudzoziemiec. Podobnie cudzoziemiec przybywający do Polski, z kraju członkowskiego UE, państw EFTA lub Szwajcarii na czas dłuższy niż 30 dni, także ma obowiązek zameldowania się. Obywatele pozostałych państw mają na zameldowanie się termin 4 dni i muszą do urzędu stawi się osobiście.
Co do kar to prawo przewiduje je za nieposiadanie zameldowania. Kary za brak wykonania obowiązku meldunkowego mogą być zróżnicowane. Regulują tę materię przepisy Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
Maldunek nie podlegają opłacie. Tylko w przypadku ustanowienia pełnomocnika należy uiścić opłatę skarbową od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.