Wystąpienie do sądu cywilnego z roszczeniem o zwrot pożyczki jest ostatecznym krokiem jaki może podjąć pożyczkodawca w razie gdy pożyczkobiorca nie wywiązuje się ze zwrotu przedmiotu pożyczki. Działanie to powinno być poprzedzone wystosowaniem do dłużnika wezwania do zapłaty. Roszczenie pożyczkodawcy – wierzyciela materializuje się, gdy dłużnik nie chce zwrócić pieniędzy. Dłużnik może wprost odmówić zwrotu świadczenia albo unika konfrontacji z roszczeniami wierzyciela - nie odpowiada na wezwanie do zwrotu pieniędzy, czy też nie odbiera telefonu.
Występując do sądu z roszczeniem o zwrot udzielonej pożyczki należy mieć na uwadze fakt, że głownym dowodem w sprawie będzie podpisana między stronami umowa potwierdzająca tę czynność prawną. Niestety często się zdarza, że pożyczka jest udzielona bez potwierdzenia w formie pisemnej.
Z art. 720 kodeksu cywilnego, wynika wyraźnie, że „przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej”. Bardzo często brak sformalizowania umowy pożyczki wynika z tego, że umowa jest zawierana między osobami bliskimi lub znajomymi, których krępuje żądanie sporządzenia dokumentu, a żądanie podpisania stosownej umowy dla drugiej strony jest oznaką braku zaufania.
Forma dokumentowa umowy pożyczki jest niezbędna by mieć możliwość powołania się na fakt jej zawarcia w przyszłości w razie gdyby pożyczkobiorca nie wywiązał się ze swojego zobowiązania. Dlatego zawsze należy zadbać by mieć jakiekolwiek potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki. Ustna umowa pożyczki jest ważną czynnością prawną, ale w razie konieczności skierowania sprawy na drogę sądową pożyczkodawca ma utrudnioną sytuację dowodową. Prawidłowo sporządzona umowa pożyczki na piśmie pozwala zawęzić materiał dowodowy tylko do tego dokumentu.
Jeśli pożyczkodawca zdecyduje się na skierowanie sprawy na drogę sądową należy mieć na uwadze następujące kwestie:
1. ustalić właściwość miejscową i rzeczową sądu
2. upewnić się, że powód ma aktualne dane adresowe pozwanego
3. ustalić wartość przedmiotu sporu
4. ustalić od kiedy roszczenie stało się wymagalne – jest to niezbędne do ustalenia roszczeń o naliczanie odsetek
5. zgromadzić dowody i ustalić jakie fakty będą one wykazywać
6. uregulować opłatę od pozwu bądź przygotować wniosek o zwolnienie od kosztów.