W pierwszej kolejności należy zadbać, aby zobowiązanie, które powstaje po udzieleniu pożyczki wobec urzędu skarbowego nie przysporzyło stronom kontraktu kłopotów natury podatkowej. Umowę pożyczki trzeba zgłosić w urzędzie skarbowym siedziby pożyczkobiorcy, a to z uwagi na fakt, że pożyczkobiorca jest zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnej.
Obowiązek podatkowy powstaje bowiem w sytuacji, gdy:
a) umowa pożyczki dotyczy pieniędzy lub rzeczy znajdujących się w Polsce nawet jeżeli przedmiot pożyczki pochodzi z zagranicy,
b) gdy umowa zawarta została w Polsce i pożyczkodawca także mieszka w Polsce.
Przed urzędem skarbowym należy uwiarygodnić przedmiot pożyczki. Stąd najlepszym rozwiązaniem jest przelanie pieniędzy na konto pożyczkobiorcy. Konto bankowe może być prowadzone także przez SKOK-i. W tytule przelewu należy dopisać „umowa pożyczki” lub tylko „pożyczka”. Potwierdzenie przelewu należy załączyć do umowy pożyczki. Przekazania kwoty pożyczki może nastąpić również przekazem pocztowym (czytaj dalej).
Podatek od udzielonej pożyczki wynosi 0,5 % kwoty pożyczonej. Pamiętać należy, że podatek odprowadza się z tytułu pożyczonej kwoty, gdy umowa zawarta została pomiędzy osobami fizycznymi. Należny podatek odprowadzić trzeba do urzędu skarbowego w terminie 14 dni liczonych od dnia zawarcia umowy pożyczki.
Konieczne jest także złożenie deklaracji dla podatku od czynności cywilnoprawnych – formularz PCC-3 w terminie 14 dni od pożyczki. W przypadku zawierania umowy pożyczki przed notariuszem wszelkich formalności dokona rejent. Na pożyczkodawcy natomiast spoczywa obowiązek odprowadzenia do urzędu skarbowego podatku od dochodu. Dochodem w tych okolicznościach będzie kwota wpływająca do pożyczkodawcy stanowiąca procent od pożyczonej kwoty. Rozliczenie tego podatku należy dokonać w rozliczeniu rocznym (PIT-37).
Na uwadze należy mieć także możliwość zwolnienia od podatku PCC, jeżeli pożyczka została udzielona pomiędzy krewnymi w I linii i została odpowiednio udokumentowana i nadto zgłoszona do urzędu skarbowego w terminie. W przypadku dalszych krewnych należy odprowadzić podatek obliczony jako iloczyn kwoty udzielonej pożyczki powyżej kwoty 9637 zł i 0.5%. Podatek odprowadza oczywiście pożyczkobiorca chyba, że kwota pożyczonej sumy nie przekracza 1000 zł.
Ukrycie faktu udzielenia pożyczki i ujawnienie tej czynności przez urząd skarbowy zagrożone jest sankcją naliczenia podatku w wysokości 20 % od pożyczonej kwoty. Podatek nie zachodzi, gdy pożyczki udzielił podmiot zawodowo zajmujący się tym procederem.