Blog
Zadatek jest instytucją prawną o którym traktują przepisy kodeksu cywilnego w art. 394 (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r z późn.zm.) dalej k.c. W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. W razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała; jeżeli zaliczenie nie jest możliwe, zadatek ulega zwrotowi. W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.
Zadatek powinien być rozumiany jako dodatkowe zastrzeżenie umowne zabezpieczające interesy stron umowy. Niewykonanie umowy przez stronę wpłacającą zadatek tj. najczęściej przez stronę kupującą ma ten przymiot, że zadatek przepada na rzecz strony zbywającej przedmiot. Natomiast zadatek w przypadku braku odmowy wykonania umowy przez stronę zbywającą przedmiot upoważnia do żądania zapłaty podwójnej jego wysokości. Oczywiście jeżeli strony nie umówią się inaczej. Zadatek stanowi surogat odszkodowania na wypadek, gdy zawarta pomiędzy stronami umowa nie zostanie wykonana. Podstawową funkcją zadatku jest dyscyplinowanie stron w dotrzymaniu zaciągniętego zobowiązania Zadatek oznaczony jest najczęściej w kwocie pieniężnej i nie powinien być wyższy niż wartość przedmiotu umowy.
W tym miejscu wskazać należy, że w praktyce bardzo często zadatek mylony jest z zaliczką. Tymczasem zadatek i zaliczka niesie różne skutki prawne dla stron. W przypadku niespełnienia świadczenia drugiej stronie, wpłacona zaliczka podlega w odróżnieniu od zadatku zwrotowi. Chyba, że strony umówiły się inaczej.