Zasiłek celowy jest jednym ze świadczeń pomocy społecznej przyznawany w pełnej lub częściowej kwocie w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby życiowej, przykładowo na zakup :
a) leków nadto kosztów leczenia,
b) żywności,
c) opału,
d) odzieży,
e) wyposażenia w przedmioty użytku domowego – pralka, lodówka, naczynia itd.
f) drobnych remontów i napraw w mieszkaniu beneficjenta,
g) kosztów pogrzebu.
h) innych kosztów i strat wskazanych w ustawie.
Świadczenie może być przyznane osobom bezdomnym, które nie posiadają dochodów z przeznaczeniem na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenie zdrowotne. Jedną z form zasiłku celowego może być zakup biletu kredytowego.
Zasiłek celowy może stanowić realizację postanowień kontraktu socjalnego. W tych warunkach świadczenie wypłacane może być bez względu na dochód przez okres dwóch miesięcy liczonych od dnia, w którym osoba objęta kontraktem socjalnym stała się osobą zatrudnioną. Wsparcie znajdą także osoby niezdolne do pracy i osoby niepełnosprawne.
Zasiłek celowy przyznawany może być osobie lub rodzinie, które poniosły szkody z powodu zdarzenia losowego. W takich wypadkach nie bierze się pod uwagę dochodów a świadczenie może nie podlegać zwrotowi. Na wsparcie zasiłkiem celowym mogą liczyć osoby lub rodziny, które muszą ponieść wydatki związane z klęską żywiołową lub ekologiczną. W tym wypadku także nie uwzględnia się wysokości dochodów a wsparcie może nie podlegać zwrotowi.
1
Ustawodawca uznał także, za celowe wspieranie osób i rodzin dążących do ekonomicznego usamodzielnienia się. Wskazana jest pomoc nie tylko przy znalezieniu zatrudnienia, lecz również utrzymania się na tym rynku. Stąd ośrodki pomocy społecznej mogą przyznać świadczenie w naturze lub wspierać potrzebujących konkretnymi kwotami pieniędzy.
Pomoc w naturze polegać może na wyposażeniu warsztatu w maszyny, urządzenia i narzędzia pracy. Jednakże ta forma pomocy jest zwrotna, a świadczenie realizowane jest w drodze umowy użyczenia. Wsparcie znajdzie wnioskodawca w tworzeniu miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych. Pomoc pieniężna natomiast polegać może na jednorazowym kwotowo wsparciu zasiłkiem celowym lub udzieleniem beneficjentowi nieoprocentowanej pożyczce. W następnej kolejności wnioskodawca może wystąpić o częściowe lub całkowite umorzenie udzielonego wsparcia.
Do innych form wsparcia należy zasiłek na potrzeby usamodzielnienia się i kontynuacji nauki. Pomoc przysługuje osobom, które opuszczają niektóre placówki opiekuńczo-wychowawcze, domy pomocy społecznej, placówki resocjalizacyjne nadto gdy opuszczają rodziny zastępcze. To świadczenie ma pozwolić na osiągnięcie odpowiednich warunków mieszkaniowych w tym tzw. pomoc rzeczową na zagospodarowanie życiowe.