Blog
Egzekucja może być wszczęta i przeprowadzona tylko wtedy, gdy istnieje podstawa egzekucji. Podstawą tą jest tytuł wykonawczy, który potwierdza uprawnienie wskazanego w nim wierzyciela do wszczęcia egzekucji przeciwko konkretnemu dłużnikowi co do oznaczonego obowiązku. Pod pojęciem tytułu wykonawczego należy rozumieć tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności.
Tytuł egzekucyjny to dokument stwierdzający obowiązek określonego świadczenia, z którego wynika, kto jest wierzycielem i dłużnikiem oraz jaka jest treść roszczenia wierzyciela, z którego wynika obowiązek świadczenia dłużnika.
Tytułami egzekucyjnymi są:
1) orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;
2) orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu;
3) inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;
4) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo też wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie;
5) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności;
6) akt notarialny określony w pkt 4 lub 5, w którym niebędąca dłużnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo obciążone jest hipoteką lub zastawem, poddała się egzekucji z obciążonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi.
Klauzula wykonalności jest to akt sądowy wyrażający stwierdzenie sądu, że tytuł uprawnia do egzekucji, oraz oznaczający – w razie potrzeby – jej zakres. Można zatem uznać, że jest to zezwolenie na przeprowadzenie egzekucji, czyli zastosowanie przymusu państwowego.
Uprawnienie do nadania klauzuli wykonalności tytułom egzekucyjnym przyznane zostało zarówno sądom powszechnym, jak i referendarzom sądowym. Aby została nadana klauzula wykonalności wierzyciel musi wystąpić ze stosownym wnioskiem. Tytułom egzekucyjnym pochodzącym od sądu, co do zasady, klauzulę wykonalności nadaje sąd I instancji, przed którym sprawa się toczy lub toczyła. Ponadto w przypadku nakazów zapłaty klauzulę wykonalności nadaje ten organ, który wydał nakaz zapłaty. Natomiast sąd II instancji nadaje klauzulę dopóki akta sprawy znajdują się w tym sądzie.
Odnośnie do tytułów egzekucyjnych powstałych poza sądowym postępowaniem rozpoznawczym właściwy miejscowo w postępowaniu klauzulowym jest sąd właściwości ogólnej dłużnika - co do zasady jest to sąd rejonowy, w którego okręgu dłużnik ma miejsce zamieszkania w przypadku osób fizycznych albo w którego okręgu dłużnik ma siedzibę w przypadku osób prawnych lub innych podmiotów nie będących osobami fizycznymi.
Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności sąd rozpoznaje niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia jego złożenia. Termin ten ma charakter instrukcyjny, a zatem jego zachowanie nie jest warunkiem skuteczności nadania klauzuli wykonalności, zaś klauzula wykonalności nadana po jego upływie jest skuteczna.
Od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności orzeczeniu sądowemu strona nie będzie miała obowiązku uiszczania opłaty kancelaryjnej. Jednakże wolny od opłaty będzie jedynie pierwszy wniosek strony.
Natomiast od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, innemu niż orzeczenie sądu, ugoda sądowa, nakaz zapłaty albo ugoda zawarta przed mediatorem w wyniku prowadzenia mediacji na podstawie postanowienia sądu kierującego strony do mediacji pobierana jest opłata stała w kwocie 50 zł.