Blog

Ustrój rozdzielności majątkowej powstaje:

1) w wyniku zawarcia umowy majątkowej,
2) w wyniku ustanowienia przez sąd,
3) z mocy prawa w razie ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków lub orzeczenia separacji.

Umowa ustanawiająca rozdzielność majątkową

Umowa musi być sporządzona w formie aktu notarialnego.
Jeżeli małżonkowie zawarli umowę majątkową wyłączającą wspólność ustawową przed zawarciem małżeństwa, w ogóle nie dochodzi do powstania majątku wspólnego. W razie zawarcia umowy w trakcie małżeństwa, ustaje dotychczasowy ustrój majątkowy, a strony obowiązuje rozdzielność majątkowa.
Umowa ustanawiająca rozdzielność majątkową nie może mieć skutku wstecznego. Jeżeli na skutek jej zawarcia ustaje ustrój oparty na wspólności, to następuje to z chwilą zawarcia umowy majątkowej lub z upływem późniejszego, oznaczonego przez strony terminu.

W wyniku zawarcia umowy małżonek nie odpowiada za długi drugiego małżonka, ale jedynie wówczas gdy wierzyciel wiedział o zawarciu między małżonkami umowy małżeńskiej i to przed powstaniem stosunku prawnego pomiędzy wierzycielem a jednym z małżonków.

Sądowe ustanowienie rozdzielności majątkowej

Każdy z małżonków może żądać z ważnych powodów ustanowienia rozdzielności majątkowej przez sąd. Przez ważne powody należy rozumieć sytuacje pociągające za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków lub całej rodziny, np. separacja faktyczna, która uniemożliwia małżonkom współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym, trwonienie majątku wspólnego na skutek niegospodarności, alkoholizmu, narkomanii.
Z żądaniem ustanowienie rozdzielności majątkowej przez sąd może wystąpić także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków.

Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z datą wsteczną.
Rozdzielność majątkowa ustanowienia w drodze orzeczenia sądu jest w pełni skuteczna wobec osób trzecich.

Rozdzielność majątkowa powstała z mocy prawa

Z dniem uprawomocnienia się postanowienia o ubezwłasnowolnieniu (niezależnie od tego, czy jest to ubezwłasnowolnienie częściowe, czy całkowite) lub z dniem wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości (w tym upadłości konsumenckiej) powstaje z mocy prawa rozdzielność majątkowa.
Jeżeli ubezwłasnowolnienie zostanie uchylone, a postępowanie upadłościowe umorzone, ukończone bądź uchylone między małżonkami powstaje ustawowy ustrój wspólności majątkowej.
Również orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej. Z chwilą zniesienia separacji z mocy prawa powstaje między małżonkami ustawowy ustrój majątkowy i to niezależnie od tego, jaki ustrój majątkowy łączył małżonków przed orzeczeniem separacji. Sąd może jednak, na zgodny wniosek małżonków złożony w postępowaniu o zniesienie separacji, orzec o utrzymaniu rozdzielności majątkowej.