Testament Ustny
Jego sporządzenie możliwe jest tylko w przypadku wystąpienia co najmniej jednej szczególnej okoliczności - gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Dla ważnego złożenia testamentu ustnego ustawodawca wymaga, by spadkodawca ustnie oświadczył swoją ostatnią wolę przy jednoczesnej obecności trzech świadków. Przepisy przewidują dwa sposoby stwierdzenia treści testamentu ustnego – albo przez sporządzenie pisma stwierdzającego treść takiego testamentu, albo przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem.
Testament podróżny
Dopuszczalność sporządzenia testamentu w tej formie wynika już z samego faktu podróżowania polskim statkiem morskim lub powietrznym, natomiast nie jest ku temu wymagane współwystępowanie żadnej innej okoliczności towarzyszącej, nie musi więc zachodzić np. obawa katastrofy, rychłej śmierci czy niemożność bądź utrudnienia w skorzystaniu ze zwykłej formy testamentu.
Podróżując polskim statkiem morskim lub powietrznym, można sporządzić testament tylko przed dowódcą danego statku lub jego zastępcą, w taki sposób, że testator oświadczy swoją wolę temuż dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków, a dowódca statku lub jego zastępca spisze tę wolę testatora, podając datę jej spisania, pismo to w obecności świadków odczyta spadkodawcy, po czym pismo to podpiszą spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca.
Testament wojskowy
Testament wojskowy jest testamentem ustnym i sporządzony może być jedynie w czasie mobilizacji, wojny lub przebywania w niewoli.
Szczegółowo zasady sporządzania testamentu wojskowego określa rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 17 lutego 1965 r. w sprawie testamentów wojskowych.
Ważność testamentu szczególnego (ustny, podróżny, wojskowy) trwa nie dłużej niż 6 miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały sporządzenie tego testamentu szczególnego i nie pozwalały na zachowanie zwykłej formy testamentu. Jeżeli więc upłynie 6 miesięcy od okoliczności uzasadniającej sporządzenie testamentu szczególnego, np. od zakończenia podróży na polskim statku powietrznym, a spadkodawca będzie jeszcze żył, wówczas sporządzony przez niego akt ostatniej woli traci moc prawną, co należy rozumieć należy tak, jakby testament nie został sporządzony, a żadne z zawartych w nim rozrządzeń nie wywoływało skutków prawnych.