Blog

Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym skierowanym dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które stały się niewypłacalne. Zgodnie z art. 11 prawa upadłościowego niewypłacalność to stan, w którym dłużnik nie jest w stanie wykonywać swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Głównym celem upadłości jest oddłużenie niewypłacalnego konsumenta, a zatem umorzenie całości bądź części jego długów, których konsument nie jest, ani nie będzie w stanie spłacić.

W dniu 24 marca 2020 roku weszła w życie nowelizacja ustawy - Prawo upadłościowe, która wprowadziła szereg istotnych zmian również w zakresie upadłości konsumenckiej. Istotnym jest, iż obecnie osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą będą traktowane podobnie jak konsumenci.

Kolejną istotną zmianą jest to, iż przyczyna niewypłacalności będzie badana dopiero na dalszym etapie postępowania. W przypadku negatywnej oceny postawy dłużnika, będzie on spłacał zobowiązania dłużej tj. od 3 do 7 lat, w miejsce 3 lat spłaty dla osób ogłaszających upadłość z przyczyn od siebie niezależnych (np. ciężka choroba czy utrata pracy).

W przypadku gdy sąd uzna, że upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań, bądź też okaże się, że w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań, wówczas sąd odmówi ustalenia planu spłaty albo umorzenia zobowiązań bez ustalenia planu spłaty, co będzie równoznaczne z brakiem oddłużenia.

Jeżeli natomiast osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli, sąd umorzy zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli. Jeżeli w postępowaniu zgromadzono fundusze masy upadłości, sąd wydaje postanowienie o ustaleniu planu spłaty wierzycieli, w którym wymienia wierzycieli uczestniczących w planie spłaty, oraz dokonuje podziału funduszy masy upadłości między wierzycieli uczestniczących w planie spłaty i umarza zobowiązania upadłego niewykonane w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli.

Sąd warunkowo umorzy zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty, jeżeli niezdolność do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli wynikająca z osobistej sytuacji upadłego nie ma charakteru trwałego, pod warunkiem, że w terminie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli upadły ani żaden z wierzycieli nie złoży wniosku o ustalenie planu spłaty wierzycieli, na skutek którego sąd, uznając, że ustała niezdolność upadłego do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli, uchyli postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli i ustali plan spłaty wierzycieli.

Należy pamiętać, że nie podlegają umorzeniu zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, zobowiązania wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązania do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zobowiązania do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem oraz zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.

 
Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej

Wniosek o ogłoszenie upadłości składa się na formularzu w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania dłużnika. Formularz wniosku jest dostępny na stronach internetowych sądów oraz Ministerstwa Sprawiedliwości. Wniosek ten powinien zawierać:

1) imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika, a jeżeli dłużnik nie posiada numeru PESEL - inne dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;

1a) NIP dłużnika, jeżeli dłużnik miał taki numer w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku;

2)wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;

3)wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;

4)aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;

5)spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;

6)spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;

7)listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;

8)  informację o osiągniętych przychodach oraz o kosztach poniesionych na swoje utrzymanie oraz osób pozostających na utrzymaniu dłużnika, w ostatnich sześciu miesiącach przed dniem złożenia wniosku;

9) informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były nieruchomości, akcje lub udziały w spółkach;

10) informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były ruchomości, wierzytelności lub inne prawa, których wartość przekracza 10 000 zł;

11) oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku.

Wniosek o ogłoszenie upadłości podlega opłacie sądowej w wysokości 30 zł.