Blog
Co do zasady rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. W przeciwieństwie do innych obowiązków alimentacyjnych warunkiem uzyskania przez dziecko alimentów nie jest fakt znajdowania się w niedostatku. Niekiedy zdolność do samodzielnego utrzymywania się dziecko może uzyskać przed dojściem do pełnoletności, najczęściej jednak uzyskuje ją później, gdy ukończy naukę i otrzyma należyte przygotowanie do pracy.
Samodzielne utrzymanie oznacza zapewnienie minimum socjalnego zapewniającego zaspokajanie przez dziecko podstawowych potrzeb życiowych (koszty związane z mieszkaniem, wyżywieniem, ubraniem, koszty nauki, dojazdu do szkoły itp.).
Ponadto rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych, ale wyłącznie względem dziecka pełnoletniego przy spełnieniu dodatkowych przesłanek: jeżeli płacenie alimentów jest połączone z nadmiernym dla rodziców uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
"Nadmierny uszczerbek" to zwrot niedookreślony. Oceny, czy w danej sytuacji mamy do czynienia z nadmiernym uszczerbkiem, należy dokonywać w każdym konkretnym przypadku, przy uwzględnieniu aktualnego stanu majątkowego zobowiązanego i jego możliwości płatniczych, a także prognozy na przyszłość (wysokość zarobków, stan rodzinny, zamierzone wydatki). Przyjmuje się, że nadmierny uszczerbek stanowi zmiana dotychczasowego poziomu życia, który nie ma znamion zbytku, rozrzutności.
Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego także, jeżeli nie dokłada ono starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Sytuacja taka ma miejsce, na przykład gdy pełnoletnie dziecko nie wykazuje jakichkolwiek starań o uzyskanie możliwości samodzielnego utrzymania się (np. w ogóle nie podejmuje studiów ani innej formy kształcenia, nie szuka żadnej pracy), licząc na otrzymywanie alimentów od rodziców.