Definicja tytułu wykonawczego zawarta została w art. 776 Kodeksu postępowania cywilnego.
Tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności.
Tytuł egzekucyjny jako podstawa egzekucji jest dokumentem urzędowym, który wprost stwierdza istnienie roszczenia wierzyciela względem dłużnika oraz jaki wynika z tego tytułu obowiązek dla samego dłużnika.
Tytuł egzekucyjny fakultatywnie może wskazywać:
a) w jakim terminie powinno nastąpić spełnienie świadczenia,
b) jakie zdarzenie (jeżeli takie ma wystąpić) będzie sankcjonować spełnienie świadczenia,
c) zastrzeżenie, że spełnione świadczenie dłużnika uzależnione jest od świadczenia wzajemnego wierzyciela,
d) w jakim zakresie została ograniczona odpowiedzialności dłużnika, względem wierzyciela,
e) uprawnienie, że wierzyciel może wykonać czynności na koszt dłużnika, jeżeli dłużnik nie wykona czynności w wyznaczonym terminie,
f) termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności,
Klauzula wykonalności jest aktem prawnym nadawanym przez sąd najczęściej I instancji stwierdzającym, iż wydany (wyrok, postanowienie itd.) nadaje się do wykonania.
Tytuł wykonawczy jest podstawą do wszczęcia egzekucji do wysokości świadczenia wskazanego w tytule egzekucyjnym i to z całego majątku dłużnika.
Przykładowym tytułem wykonawczym składającym się z tytułu egzekucyjnego i klauzuli wykonalności jest:
a) ugoda zawarta przed mediatorem, która następnie zatwierdzona została przez sąd, co następuje przez nadanie jej klauzuli wykonalności,
b) wyrok sądu polubownego lub ugoda przed nim zawarta, nadająca się do wykonania w drodze egzekucji, po stwierdzeniu ich wykonalności przez sąd państwowy, w następstwie nadanej klauzuli wykonalności,
c) europejski nakaz zapłaty wydany przez sąd państwa UE, którego wykonalność została stwierdzona w tym państwie na podstawie przepisów rozporządzenia.
Wskazać należy, że w niektórych wypadkach postępowanie egzekucyjne prowadzone może być tylko na podstawie samego tytułu egzekucyjnego. A więc bez nadawania klauzuli wykonalności.
Do takich przypadków należą, np.:
a) prawomocne postanowienie komornika w przedmiocie o ukaraniu grzywną, art. 7681 kpc.
b) prawomocne postanowienie sądu o ustanowieniu zarządcy dla wprowadzenia go w zarząd, art. 7524 § 11, kpc.
c) postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości oraz postanowienie o powołaniu syndyka dla wprowadzenia syndyka w posiadanie majątku, art. 174 ust. 1 prawo upadłościowe,
d) nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym stanowi tytuł zabezpieczenia z chwilą jego wydania, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności, art. 492 § 1 kpc.
e) postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności w części, w jakiej przyznano w nim wierzycielowi zwrot kosztów postępowania klauzulowego, art. 7941 kpc. itd.